فردای اقتصاد: مقامات انتخاباتی بامداد دوشنبه به وقت تهران اعلام کردند که برزیلی‌ها، در انتخابات روز یکشنبه، ژایر بولسونارو را تنها پس از یک دوره ریاست‌جمهوری از قدرت برکنار کردند و لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهور چپگرای سابق، را به جای او برگزیدند. نتیجه این انتخابات، مجازاتی برای جنبش راست افراطی بولسونارو در دوره چهارساله ریاست‌جمهوری‌اش به شمار می‌رود.
پیروزی لولا، یک احیای سیاسی خیره کننده برای او به شمار می‌رود. او پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش به زندان رفت اما اکنون دوباره به دفتر ریاست‌جمهوری بازمی‌گردد.
این انتخابات همچنین به دوران پرتلاطم و جنجالی بولسونارو به عنوان قدرتمندترین رهبر منطقه آمریکای لاتین، پایان می‌دهد. در ۳۴ سال دموکراسی مدرن برزیل، این اولین باری بود که یک رئیس جمهور مستقر نتوانست دوباره در انتخابات پیروز شود.
بولسونارو برای سال‌ها توجه جهانی به خود را به دلیل سیاست‌هایی جلب کرد که تخریب جنگل‌های بارانی آمازون را تسریع و پاندمی کووید را تشدید کرد. در دوران ریاست‌جمهوری او نزدیک به ۷۰۰ هزار برزیلی بر اثر کووید و سیاست‌های نادرست او از دنیا رفتند. بولسونارو همچنین به دلیل حملات بی‌پروایش به چپ‌ها به یکی از چهره‌های مهم راست افراطی در جهان تبدیل شد.
اخیراً، تلاش‌های او برای تضعیف نظام انتخاباتی برزیل نگرانی‌های ویژه‌ای را در داخل و خارج از برزیل برانگیخت. انتخابات روز یکشنبه برزیل، آزمونی مهم برای یکی از بزرگترین دموکراسی‌های جهان بود و بسیار از ناظران در خارج از این کشور آن را به دقت دنبال می‌کردند.
بولسونارو بدون ارائه هیچ مدرکی از دستگاه‌های رای‌گیری الکترونیکی کشور به عنوان منبع تقلب یاد کرد و گفت که ممکن است مانند دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق ایالات‌متحده، شکست را نپذیرد. بسیاری از حامیان او وعده داده‌اند که به فرمان او به خیابان ها بریزند.
با این حال، ساعاتی پس از برگزاری رقابت تنگاتنگ ریاست‌جمهوری در برزیل، نمایندگان راست افراطی، تحلیلگران محافظه‌کار و بسیاری از حامیان بولسونارو، پیروزی لولا داسیلوا را به رسمیت شناخته بودند. تا ساعت ۱۱ شب به وقت محلی، آقای بولسونارو علنی صحبت نکرده بود.
با این وجود پس از اعلام نتایج انتخابات، همه جا در آرامش نبود. بر اساس ویدیوهای منتشر شده در رسانه های اجتماعی و گزارش های خبری محلی، کامیون داران در قلب منطقه کشاورزی مرکزی برزیل، آتش به راه انداختند و سعی کردند یک بزرگراه اصلی مهم و مرتبط با صنعت کشاورزی را مسدود کنند.
داسیلوا با اختلاف بسیار اندکی در انتخابات پیروز شد که نشان‌دهنده شکاف عمیق و دو قطبی شدن شدید جامعه برزیل است، چالش بزرگی که او در دوران ریاست‌جمهوری با آن مواجه خواهد بود. او ۵۰.۹۰ درصد آرا را در مقابل ۴۹.۱۰ درصد بولسونارو پس از شمارش ۹۹.۹۷ درصد آرا به دست آورد.
لولا داسیلوا یکشنبه شب، در سخنرانی پیروزی خود ، در کنار همسر جدیدش که امسال با او ازدواج کرده، گفت: «من بر ۲۱۵ میلیون برزیلی حکومت خواهم کرد و نه فقط برای کسانی که به من رای دادند. دو برزیل وجود ندارد. ما یک کشور، یک مردم و یک ملت بزرگ هستیم.»
داسیلوا، ۷۷ ساله، یک فلزکار سابق و رهبر اتحادیه با تحصیلات کلاس پنجم، برزیل را در دهه اول قرن به رونق اقتصادی رساند و در حالی که ۸۰ درصد محبوبیت داشت دفتر ریاست‌جمهوری را در سال ۲۰۱۰ ترک کرد.
اما سال‌ها پس از خروج او از قدرت، پرونده فساد مالی در دوران ریاست‌جمهوری‌اش علیه او گشوده شد. او به اتهام فساد مالی محکوم شد و ۵۸۰ روز را در زندان گذراند.
سال گذشته، دادگاه عالی این محکومیت‌ها را رد کرد و حکم داد که رای قضات پرونده مغرضانه بوده‌است. با این همه این اتهامات هیچگاه پرونده او پاک نشد. اما او اجازه یافت برای ریاست جمهوری نامزد شود و رای دهندگان پشت سر مردی جمع شدند که در برزیل به «لولا» شهرت دارد.
این رسوایی مالی لکه‌ای تاریک در پرونده لولا به شمار می‌رود و بخش قابل توجهی از برزیل هنوز او را فاسد می‌دانند. اما مخالفت شدید با بولسونارو و جنبش راست افراطی تحت رهبری او، برای بازگرداندن داسیلوا به ریاست جمهوری کافی بود.
انتخاب داسیلوا پایانی بر یک رقابت مهم سیاسی در یکی از بزرگترین و مهمترین کشورهای آمریکای لاتین پایان می‌دهد، رقابتی بین شاید دو شخصیت بزرگ سیاسی، با دیدگاه های کاملاً متفاوت.
پیروزی داسیلوا، ادامه پیروزی چپ‌ها در کشورهای آمریکای لاتین به شمار می‌رود. شش کشور از هفت کشور بزرگ منطقه از سال ۲۰۱۸ تاکنون رهبران چپگرا را برگزیدند.
با این همه، علیرغم پیروزی او، بخش قابل توجهی از جمعیت ۲۱۷ میلیونی برزیل همچنان داسیلوا را فاسد می‌دانند. با این همه بسیاری مخالفت با سیاست‌های بولسونارو برای پیروزی لولا کفایت می‌کرد.
استفانو سیلوا دو ژسوس، یک کتابدار ۳۰ ساله پس از انداختن رای به صندوق می‌گوید: «او راه حل هر مشکلی نیست. اما تنها امید ماست.»
لولا از اول ژانویه رسما قدرت را در دست خواهد گرفت.
انتخاب لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا پس از چهار سال ریاست جمهوری ژایر بولسونارو از جناح راست افراطی، یک تغییر شدید به سمت چپ برای برزیل به شمار می‌رود.
در حالی که این لولا وعده داده «هماهنگی» میان دستگاه‌های مختلف را برقرار کند.، برنامه های او در موارد خاص، مبهم بوده‌اند. سخنرانی داسیلوا حول گسترش خدمات برای فقرا، از جمله پرداخت‌های بیشتر یارانه، افزایش حداقل دستمزد و برنامه‌هایی برای تغذیه و اسکان افراد بیشتر بود. او گفت که برای تامین این هزینه‌ها، مالیات بر ثروتمندان را افزایش خواهد داد، اما این اتفاق بی‌تردید هزینه‌های دولت را افزایش خواهد داد.
اینکه او تا چه میزان قادر به اجرای آن خواهد بود، مشخص نیست. حزب راست‌گرای بولسونارو بیشترین کرسی‌ها را در کنگره دارد و یک بلوک قدرتمند میانه‌رو هم مجلس نمایندگان و هم سنا را کنترل می‌کنند. این کشور با شرایط اقتصادی بدتری نسبت به دوره دولت اول داسیلوا مواجه است. سیاست های مداخله جویانه جانشین داسیلوا در سال ۲۰۱۴ برزیل را وارد رکود اقتصادی کرد، رکودی که این کشور هنوز به طور کامل موفق به خروج از آن نشده‌است.
با این حال، انتخاب او احتمالاً خبر خوبی برای سلامت جنگل‌های بارانی آمازون خواهد بود که برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی حیاتی هستند. بولسونارو از صنایعی دفاع می‌کرد که منابع جنگل را استخراج می‌کردند و در عین حال بودجه و نیروی انسانی نهادهایی را که وظیفه حفاظت از آن را داشتند کاهش داده‌بود. در نتیجه، جنگل زدایی در دوران مدیریت او به شدت افزایش یافت.
داسیلوا سابقه بسیار بهتری در حفاظت از جنگل‌ها و کاهش جنگل زدایی در زمان ریاست‌جمهوری‌اش دارد. او بر اساس کارزاری مبنی بر ریشه‌کنی استخراج غیرقانونی معادن و قطع درختان پا به میدان رقابت‌های ریاست‌جمهوری گذاشت و گفت که کشاورزان را وادار می کند تا از مناطقی از جنگل که قبلاً پاکسازی شده‌اند، استفاده کنند.
پیروزی داسیلوا تا حدی به لطف یک ائتلاف گسترده، از کمونیست‌ها گرفته تا میانه‌روها حاصل شد. بولسونارو دوره‌ای پرتنش و جنجالی را سپری کرد، درگیری‌ها با دادگاه‌ها، نحوه مقابله او با پاندمی کووید، افزایش جنایت، حملات به چپ‌گرایان، رسانه‌ها، دانشگاهیان و پزشکان و متخصصان سلامت مسائل و اتفاقاتی بود که دوره ریاست‌جمهوری او را تحت الشعاع قرار داده‌بود. اتفاقی که شاید تنها در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ در آمریکا در یک کشور دیگر رخ داده‌بود.
اکنون بولسوناروی ۶۷ ساله، با تحقیقات مختلفی در دادگاه عالی و کنگره مواجه شده است، از جمله به دلیل اظهاراتش در مورد سیستم انتخاباتی، مدیریت او با همه‌گیری کرونا و مشارکت احتمالی اش در گسترش اطلاعات گمراه کنند.
او تاکنون به دلیل مصونیت سیاسی از پیگرد قضایی گریخته اما اول ژانویه احتمالا او باید به اتهامات پاسخ دهد.
بولسونارو اما با استفاده از قوانین شفافیت دولت بسیاری از پرونده‌ها را محرمانه نگه داشته‌است. برای مثال پرونده مخالفت او با واکسن و تاخیر در واردات آن به مدت ۱۰۰ سال مهر محرمانگی خورده‌اند.
داسیلوا اما قول داده است که پس از ریاست جمهوری، این پرونده‌ها را از طبقه‌بندی خارج کند. او در مناظره روز جمعه گفت: «وقتی فرش را بلند می‌کنیم، پوسیدگی زیر آن را خواهید دید.»
منبع: نیویورک تایمز
برای جزییات بیشتر کلیک کنید:
برزیل بر سر دوراهی سرنوشت‌ساز
پیروزی با طعم شکست
انتخابات برزیل به دور دوم رفت
تبادل نظر